BÀI 3: CÁC LOẠI QUANG PHỔ
1. Máy quang phổ:
- Máy quang phổ là dụng cụ dùng để phân tích chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc khác nhau.
- Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ lăng kính dựa trên hiện tượng tán sắc ánh sáng.
- Cấu tạo của máy quang phổ lăng kính gồm 3 bộ phận chính:
+ Ống chuẩn trực: có tác dụng tạo ra chùm tia sáng song song.
+ Hệ tán sắc: gồm một (hoặc hai, ba) lăng kính; có tác dụng phân tích chùm tia song song thành nhiều chùm tia đơn sắc song song.
+ Buồng tối hay buồng ảnh: có tác dụng quan sát, chụp ảnh quang phổ.
2. Các loại quang phổ:
a. Quang phổ liên tục:
- Định nghĩa: Là quang phổ gồm một dải sáng có màu biến đổi liên tục từ đỏ tới tím.
- Nguồn phát: Chất rắn, chất lỏng và chất khí ở áp suất lớn khi bị nung nóng phát ra quang phổ liên tục.
- Tính chất: Không phụ thuộc bản chất của vật phát sáng mà chỉ phụ thuộc nhiệt độ của vật.
- Ứng dụng: Dùng để xác định nhiệt độ của vật phát sáng.
b. Quang phổ vạch phát xạ:
- Định nghĩa: Là quang phổ gồm các vạch màu riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối.
- Nguồn phát: Quang phổ vạch hấp thụ do chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi bị kích thích (khi nóng sáng, hoặc khi có dòng điện phóng qua).
- Tính chất:
+ Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch phát xạ riêng, đặc trưng cho nguyên tố ấy.
+ Các nguyên tố khác nhau cho quang phổ vạch khác nhau về số lượng vạch, về vị trí và độ sáng tỉ đối giữa các vạch.
- Ứng dụng: Nhận biết sự có mặt của các nguyên tố có trong hỗn hợp hay hợp chất.
c. Quang phổ vạch hấp thụ:
- Định nghĩa: Là các vạch hay đám vạch tối trên nền của quang phổ liên tục.
- Nguồn phát: Khi chiếu ánh sáng trắng qua một đám khí hay hơi bị nung nóng ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục.
- Tính chất: Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ chứa các vạch hấp thụ và đặc trưng cho chất khí đó.
- Ứng dụng: Nhận biết sự có mặt của các nguyên tố có trong hỗn hợp hay hợp chất.
3. Vận dụng làm bài tập:
a. Bài tập tự luận:
Bài 1: Máy quang phổ lăng kính hoạt động dựa trên hiện tượng quang học nào? Phát biểu định nghĩa hiện tượng quang học đó?
Câu 1: Quang phổ vạch của chất khí loãng có số lượng vạch và vị trí các vạch
A. phụ thuộc vào nhiệt độ.
B. phụ thuộc vào áp suất.
C. phụ thuộc vào cách kích thích.
D. chỉ phụ thuộc vào bản chất của chất khí.
A. chỉ phụ thuộc vào bản chất của vật.
B. chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật.
C. phụ thuộc cả bản chất và nhiệt độ.
D. không phụ thuộc bản chất và nhiệt độ.
A. thấp hơn nhiệt độ của nguồn.
B. bằng nhiệt độ của nguồn.
C. cao hơn nhiệt độ của nguồn.
D. có thể có giá trị bất kì.
A. quang phổ vạch phát xạ.
B. quang phổ vạch hấp thụ.
C. quang phổ liên tục.
D. cả ba loại quang phổ trên.
A. Đèn hơi thủy ngân.
B. Đèn dây tóc nóng sáng.
C. Đèn Natri.
D. Đèn Hiđrô.
A. quang phổ vạch phát xạ.
B. quang phổ liên tục.
C. quang phổ vạch hấp thụ.
D. quang phổ đám.
A. quang phổ vạch phát xạ.
B. quang phổ liên tục.
C. quang phổ vạch hấp thụ.
D. quang phổ đám.
A. quang phổ liên tục. B. quang phổ vạch hấp thụ.
C. quang phổ đám. D. quang phổ vạch phát xạ.
A. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng.
B. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng.
C. Quang phổ liên tục là những vạch màu riêng biệt trên một nền tối.
D. Quang phổ liên tục do các vật rắn, nóng hoặc khí có tỉ khối lớn khi bị nung nóng phát ra.
A. những vạch sáng, tối trên các quang phổ.
B. bức xạ đơn sắc, tách ra từ những chùm sáng phức tạp.
C. ảnh thật của khe máy quang phổ tạo bởi những chùm sáng đơn sắc.
D. thành phần cấu tạo của máy quang phổ.
A. hoàn toàn khác nhau ở mọi nhiệt độ.
B. hoàn toàn giống nhau ở mọi nhiệt độ.
C. giống nhau, nếu mỗi vật có một nhiệt độ phù hợp.
D. giống nhau, nếu chúng có cùng nhiệt độ.
A. quang phổ gồm các vạch màu riêng biệt trên một nền tối.
B. quang phổ gồm những vạch màu biến đổi liên tục.
C. quang phổ gồm những vạch tối trên nền quang phổ liên tục.
D. quang phổ gồm những vạch tối trên nền sáng.
A. Quang phổ liên tục của nguồn sáng nào thì phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng ấy.
B. Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó.
C. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải cao hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục.
D. Quang phổ hấp thụ là quang phổ của ánh sáng do một vật rắn phát ra khi vật đó được nung nóng.
A. Chất khí hay hơi ở áp suất thấp được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện cho quang phổ liên tục.
B. Chất khí hay hơi được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện luôn cho quang phổ vạch.
C. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy.
D. Quang phổ vạch của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy.
A. phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát mà không phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát.
B. phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát.
C. không phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát.
D. phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát mà không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét